Ε.Ε.: Επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία για το Μεταναστευτικό και το Άσυλο

Πολιτική συμφωνία για το Σύμφωνο για το Μεταναστευτικό και το Άσυλο επετεύχθη πριν από λίγο έπειτα από ολονύκτιες διαβουλεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Κομισιόν.

Ειδικότερα, η ισπανική προεδρία αναφέρει με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ: «Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της Ε.Ε. Επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τους πέντε φακέλους του νέου Συμφώνου της Ε.Ε. για τη Μετανάστευση και το Άσυλο».

@eu2023es delivers @EUCouncil and @Europarl_EN reach breakthrough in the reform to improve the EU migration and asylum system.

A political agreement has been reached on the five files of the EU new Pact on Migration and Asylum.#EU2023ES pic.twitter.com/Fr70DGFZzM

— Presidencia española del Consejo de la UE (@eu2023es) December 20, 2023

Πρόκειται για μια σημαντική συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής της Ε.Ε., μετά από τρία χρόνια διαπραγματεύσεων που για πολλούς φαινόταν καταδικασμένη να αποτύχει.

Η συμφωνία, η οποία είναι προκαταρκτική και πρέπει ακόμη να υποβληθεί σε επίσημη επικύρωση, σφραγίστηκε μετά από μαραθώνιες συνομιλίες που ξεκίνησαν το απόγευμα της Δευτέρας, συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της Τρίτης και ολοκληρώθηκαν το πρωί της Τετάρτης.

Οι διαπραγματεύσεις επικεντρώθηκαν σε ένα ευρύ και πολύπλοκο φάσμα ανοικτών ζητημάτων που απαιτούσαν συμβιβασμούς και από τις δύο πλευρές, όπως οι περίοδοι κράτησης, το φυλετικό προφίλ, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και η επιτήρηση των συνόρων.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με επικεφαλής την ισπανική προεδρία, ζητούσε να δοθεί στα κράτη μέλη το μεγαλύτερο δυνατό περιθώριο ελιγμών για τον χειρισμό της μετανάστευσης, μεταξύ άλλων με την επέκταση μιας προτεινόμενης ταχείας διαδικασίας ασύλου σε όσο το δυνατόν περισσότερους αιτούντες, ενώ το Κοινοβούλιο επέμεινε σε αυστηρότερες διατάξεις για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετείχε επίσης, παρέχοντας βοήθεια και καθοδήγηση.

Μετά τη συμφωνία που επετεύχθη η Ε.Ε. θα είναι σε θέση να προωθήσει πέντε αλληλένδετα νομοθετήματα που επαναπροσδιορίζουν τους κανόνες για τη συλλογική υποδοχή, διαχείριση και μετεγκατάσταση των παράτυπα εισερχόμενων μεταναστών.

Τί προβλέπει η συμφωνία

Η καταρχήν αυτή συμφωνία αφορά σε πέντε πυλώνες για όλα τα στάδια διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης, που κυμαίνονται από τον έλεγχο των παράτυπων μεταναστών κατά την άφιξή τους στην Ε.Ε., τη λήψη βιομετρικών δεδομένων, τις διαδικασίες υποβολής και διεκπεραίωσης αιτήσεων ασύλου, τους κανόνες για τον καθορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση μιας αίτησης ασύλου και της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και του τρόπου χειρισμού καταστάσεων κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων εργαλειοποίησης των μεταναστών.

Βάσει της συμφωνίας, θα υπάρχει ένας κανονισμός ελέγχου για να εξετάζεται ταχέως το προφίλ ενός αιτούντος άσυλο με τη συλλογή πληροφοριών, όπως η εθνικότητα, η ηλικία και τα δακτυλικά αποτυπώματα, ενώ στη συνέχεια θα ενημερώνεται το Eurodac, η βάση δεδομένων της ΕΕ, με τα δακτυλικά αποτυπώματα σε ψηφιακή μορφή και φωτογραφίες από κάθε μετανάστη ή πρόσφυγα.

All of the pieces are falling into place.

We have a breakthrough on the 5 key pillars of the Pact on Migration and Asylum.

It’s been a long road to get here. But we made it.

Europe is finally delivering on migration. pic.twitter.com/dfXCzPw4ow

— Margaritis Schinas (@MargSchinas) December 20, 2023

Οι νόμοι, γνωστοί ως Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2020 σε μια προσπάθεια να υπάρξει συντονισμός για το μεταναστευτικό στην Ε.Ε. και να μην λαμβάνει η κάθε χώρα μόνη της μέτρα κατά περίπτωση.

Το Νέο Σύμφωνο έχει σκοπό να θεσπίσει σαφείς κανόνες που δεσμεύουν όλα τα κράτη μέλη, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους θέση. Απώτερος στόχος είναι να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ της ευθύνης των κρατών της πρώτης γραμμής, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία, που δέχονται τον κύριο όγκο των αιτούντων άσυλο, και της αρχής της αλληλεγγύης που πρέπει να τηρούν οι άλλες χώρες.

Η προκαταρκτική συμφωνία θα πρέπει τώρα, όπως σημειώνει το Euronews, να μετατραπεί σε συγκεκριμένους προτεινόμενους νόμους, οι οποίοι θα πρέπει πρώτα να εγκριθούν από το Κοινοβούλιο και, αργότερα, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία, πράγμα που σημαίνει ότι μεμονωμένες χώρες δεν θα μπορούν να ασκήσουν βέτο. Σκοπός είναι η διαδικασία να ολοκληρωθεί πριν οι Βρυξέλλες μπουν σε προεκλογική περίοδο ενόψει Ευρωεκλογών τον Ιούνιο.

Το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο είναι ένα νομοθετικό σχέδιο με μια συνολική προσέγγιση που σκοπεύει να συνδυάσει όλες τις πτυχές της διαχείρισης της μετανάστευσης, από τη στιγμή που οι μετανάστες φτάνουν στο έδαφος της ΕΕ μέχρι την επίλυση των αιτήσεών τους για διεθνή προστασία.

Θα καλύψει την «εσωτερική διάσταση» του μεταναστευτικού, ενώ η «εξωτερική διάσταση» θα διαχειριστεί μέσω εξατομικευμένων συμφωνιών με γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, η Τυνησία και η Αίγυπτος.

Οι πέντε κανονισμοί που περιλαμβάνονται στο νέο σύμφωνο είναι οι εξής:

• Ο κανονισμός διαλογής, ο οποίος προβλέπει μια διαδικασία πριν από την είσοδο για την ταχεία εξέταση του προφίλ ενός αιτούντος άσυλο και τη συλλογή βασικών πληροφοριών, όπως η εθνικότητα, η ηλικία, τα δακτυλικά αποτυπώματα και η εικόνα του προσώπου. Θα διενεργούνται επίσης έλεγχοι υγείας και ασφάλειας.
• Τον τροποποιημένο κανονισμό Eurodac, ο οποίος επικαιροποιεί το Eurodac, τη μεγάλης κλίμακας βάση δεδομένων που θα αποθηκεύει τα βιομετρικά στοιχεία που συλλέγονται κατά τη διαδικασία ελέγχου. Η βάση δεδομένων θα στραφεί από την καταμέτρηση των αιτήσεων στην καταμέτρηση των αιτούντων, ώστε να αποτρέπονται οι πολλαπλές αιτήσεις με το ίδιο όνομα.
• Ο τροποποιημένος κανονισμός για τις διαδικασίες ασύλου (APR), ο οποίος ορίζει δύο πιθανά στάδια για τους αιτούντες άσυλο: μια ταχεία συνοριακή διαδικασία, η οποία προορίζεται να διαρκέσει το πολύ 12 εβδομάδες, και η παραδοσιακή διαδικασία ασύλου, η οποία είναι πιο χρονοβόρα και μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες πριν από την οριστική κατάληξη.
• Ο κανονισμός για το άσυλο και τη διαχείριση της μετανάστευσης (AMMR), ο οποίος θεσπίζει ένα σύστημα «υποχρεωτικής αλληλεγγύης» που θα ενεργοποιείται όταν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη βρίσκονται υπό «μεταναστευτική πίεση». Το σύστημα θα προσφέρει στις χώρες τρεις επιλογές για να βοηθήσουν: να μετεγκαταστήσουν ορισμένο αριθμό αιτούντων άσυλο, να καταβάλουν εισφορά για κάθε αιτούντα που αρνούνται να μετεγκαταστήσουν και να χρηματοδοτήσουν την επιχειρησιακή υποστήριξη.
• Ο κανονισμός κρίσεων, ο οποίος προβλέπει έκτακτους κανόνες που θα εφαρμόζονται μόνο όταν το σύστημα ασύλου του μπλοκ απειλείται από ξαφνική και μαζική άφιξη προσφύγων, όπως συνέβη κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015-2016, ή από κατάσταση ανωτέρας βίας, όπως η πανδημία COVID-19. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι εθνικές αρχές θα μπορούν να εφαρμόζουν αυστηρότερα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων μεγαλύτερων περιόδων κράτησης.

Φον ντερ Λάιεν: Η μετανάστευση είναι μια κοινή ευρωπαϊκή πρόκληση

«Η μετανάστευση είναι ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις», κάτι το οποίο μπορεί να διασφαλίσει το Σύμφωνο για το Μεταναστευτικό και το Άσυλο, τονίζει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη δήλωσή της μετά την ανακοίνωση για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας.

Η ίδια σημειώνει ότι «τα κράτη μέλη στα εξωτερικά μας σύνορα πρέπει να διαχειριστούν την παράνομη μετανάστευση» και εξηγεί ότι «το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο θα διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μια αποτελεσματική ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτήν την ευρωπαϊκή πρόκληση».

Migration is a common European challenge – today’s decision will allow us to manage it together.

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) December 20, 2023

Επίσης, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισημαίνει ότι «οι Ευρωπαίοι θα αποφασίζουν ποιος έρχεται στην ΕΕ και ποιος μπορεί να μείνει, όχι οι διακινητές», συμπληρώνοντας ότι το Σύμφωνο σημαίνει προστασία αυτών που έχουν ανάγκη. Παράλληλα, προσθέτει ότι θα διασφαλιστεί ότι «τα κράτη μέλη μοιράζονται την προσπάθεια υπεύθυνα, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη με εκείνους που προστατεύουν τα εξωτερικά μας σύνορα, αποτρέποντας παράλληλα την παράνομη μετανάστευση στην Ε.Ε.».

Το Σύμφωνο «θα δώσει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της τα εργαλεία να αντιδρούν γρήγορα σε καταστάσεις κρίσης, όταν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μεγάλο αριθμό παράνομων αφίξεων ή εργαλειοποίηση όταν εχθρικές χώρες επιχειρούν σκόπιμα να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ ή τα κράτη μέλη της», υπογραμμίζει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ αναφέρει ότι με τα νέα δεδομένα η Επιτροπή υποστηρίζει τα κράτη μέλη μέσω συγκεκριμένων, επιχειρησιακών μέτρων για την αντιμετώπιση άμεσων προκλήσεων.

Το «ευχαριστώ» Φον ντερ Λάιεν στον Μαργαρίτη Σχοινά για την επίτευξη συμφωνίας για το μεταναστευτικό

H Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν μέσω νέας ανάρτησής της στην πλατφόρμα Χ, εξέφρασε την ικανοποιήσή της για την επίτευξη συμφωνίας για το μεταναστευτικό.

Στην ανάρτησή της, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν ευχαρίστησε προσωπικά τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν κ. Μαργαρίτη Σχοινά.

Η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της Ε.Ε., βάσει της οποίας επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τους πέντε άξονες του νέου Συμφώνου της Ε.Ε. για τη Μετανάστευση και το ‘Ασυλο.

I welcome the historic agreement on the Pact on Migration and Asylum

Congratulations to the European Parliament and Council for agreeing on this landmark proposal of this mandate.

I thank @MargSchinas and @YlvaJohansson for their tireless efforts ↓

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) December 20, 2023

«Χαιρετίζω την ιστορική συμφωνία για το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο Συγχαρητήρια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο που συμφώνησαν σε αυτήν την πρόταση ορόσημο αυτής της εντολής. Ευχαριστώ τους @MargSchinas και @YlvaJohansson για τις ακούραστες προσπάθειές τους»