Η έξυπνη κίνηση μιας μικρής πόλης στην Ιταλία που «επενδύει» στα μωρά

Το Μπολτσάνο στην περιοχή Άλτο Αντίτζε διατηρεί σταθερό αριθμό γεννήσεων εδώ και χρόνια

Η Ιταλία φέρει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στην Ευρώπη, με την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι αλλά και τον Πάπα Φραγκίσκο να εκφράζουν προειδοποιήσεις πως οι Ιταλοί απειλούνται με εξαφάνιση.

Η περιοχή Άλτο Αντίτζε, στο νότιο Τιρόλο και η πρωτεύουσά της, το Μπολτσάνο αντιστάθηκε στις μειωμένες γεννήσεις περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέρος της χώρας. Η περιοχή αποδείχθηκε ως ιδιαίτερα αναπαραγωγική στην Ιταλία, με το ποσοστό γεννήσεων να παραμένει σταθερό επί δεκαετίες.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην περιοχή έχει αναπτυχθεί ένα ισχυρό δίκτυο φιλικών παροχών προς την οικογένεια, που υπερβαίνουν κατά πολύ τα εφάπαξ επιδόματα για τα μωρά από την εθνική κυβέρνηση. Ειδικότερα, οι γονείς απολαμβάνουν εκπτώσεις σε παιδικούς σταθμούς, βρεφικά προϊόντα, είδη παντοπωλείου, υγειονομική περίθαλψη, λογαριασμούς ενέργειας, μεταφορές, εξωσχολικές δραστηριότητες και καλοκαιρινές κατασκηνώσεις.

Όλα αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, εξυπηρετούν ώστε να «απελευθερωθούν» οι γυναίκες για να εργαστούν, πράγμα ζωτικής σημασίας για την οικονομία. Την ίδια ώρα, η εν λόγω πολιτική φαίνεται να οδηγεί την Ιταλία μακριά από τον δημογραφικό γκρεμό. Πρόκειται για πολιτική η οποία εφαρμόζεται σε αρκετές πόλεις στη Γαλλία αλλά και σε ορισμένες σκανδιναβικές χώρες.

Παράδειγμα προς μίμηση

«Αν δεν επενδύσουμε χρήματα στις οικογένειες, δεν υπάρχει μέλλον για κανέναν από εμάς», δήλωσε η Waltraud Deeg, πρώην μέλος του επαρχιακού συμβουλίου και «πρωτεργάτης» των πολιτικών ενεργειών υπέρ της οικογένειας. «Η οικογένεια είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο, επομένως και οι πολιτικές πρέπει να είναι ανάλογες». Επισήμανε παράλληλα πως όσα εφαρμόζονται στο Μπολτσάνο κάνουν την Ιταλία να ξεχωρίζει, ενώ οφείλουν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση.

Για το ιστορικό μέρος του πράγματος να αναφερθεί πως η περιοχή Άλτο Αντίτζε ανήκε στις διάφορες αυτοκρατορίες της Αυστρίας, η οποία την αποκαλούσε Νότιο Τιρόλο, μέχρι που η Ιταλία την προσάρτησε στις αρχές του 1900. Διατηρεί ένα ποσοστό ανεξαρτησίας όσον αφορά τη φορολογία, την οικονομική πολιτική αλλά και δράσεις πολιτισμού, με πολλούς από τους κατοίκους της να φέρουν μέχρι και σήμερα αυστριακή κουλτούρα στην καθημερινότητά τους. Αξίζει να αναφερθεί πως η περιοχή έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ιταλία, σύμφωνα με την ISTAT, τη στατιστική υπηρεσία της χώρας.

Σταθερή οικονομική πολιτική υπέρ της οικογένειας

Οι εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται ότι η διαρκής οικονομική ενίσχυση προς τις οικογένειες έχει μεγαλύτερη σημασία από τα βραχυπρόθεσμα επιδόματα για τα μωρά, τα οποία οι ασταθείς εθνικές κυβερνήσεις της Ιταλίας «ευνοούν» εδώ και δεκαετίες. «Η διαφορά είναι ότι έχει μια σταθερή οικονομική πολιτική, με την πάροδο των ετών, σε αντίθεση με τις περισσότερες εθνικές πολιτικές που είναι εφάπαξ», δήλωσε η Agnese Vitali, δημογράφος στο πανεπιστήμιο του Τρέντο. «Κανείς δεν σχεδιάζει να αποκτήσει παιδιά με βάση τις οικονομικές πολιτικές της μίας φοράς».

Όταν ξεκίνησαν οι οικονομικές ενισχύσεις στις οικογένειες της περιοχής τη δεκαετία του 1980, η επαρχία εισήγαγε επίσης την ιδέα του συστήματος ημερήσιας φροντίδας Tagesmutter, ή αλλιώς παιδικής μέριμνας, από την ανατολική Γερμανία. Οι Ιταλοί το αποκαλούν Casa Bimbo. Στο πλαίσιο του συστήματος, η επαρχία πιστοποιεί, εγγράφει και υποστηρίζει τις τοπικές δασκάλες, ώστε αυτές να μετατρέπουν τα σπίτια τους σε παιδικούς σταθμούς. Πρόκειται για μια πολιτική ιδιαιτέρως δημοφιλής στις αγροτικές περιοχές.

Επιμένουν τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων

Ορισμένοι ειδικοί ισχυρίζονται ότι η πολιτική της επαρχίας απέναντι στις οικογενειακές παροχές έχει τις ρίζες της στη μειονοτική κουλτούρα μιας περιοχής, η οποία -ιστορικά- ήθελε να ενισχύσει τους ανθρώπους να κάνουν περισσότερα παιδιά. Αυτός ο πολιτισμικός παράγοντας γίνεται πιο σαφής όταν κοιτάζει κανείς πέρα από τα σύνορα, στο Τρεντίνο.

Το Τρεντίνο έχει επίσης επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην παιδική μέριμνα, μια στρατηγική που προηγείται και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά τη γειτονική του χώρα. Παρόλα αυτά, το ποσοστό γεννήσεων έχει πέσει στο 1,36 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ χαμηλότερο από αυτό του Άλτο Αντίτζε και πολύ πιο κοντά στον θλιβερό εθνικό μέσο όρο. «Η τοπική κουλτούρα διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο», δήλωσε ο Alessandro Rosina, διακεκριμένος Ιταλός δημογράφος. «Και αυτό είναι δύσκολο να αλλάξει».

Τα επιδόματα, ο νόμος και οι εκπτώσεις

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Στέφανο Μπάλντο, ο οποίος έφυγε νωρίτερα από την εργασία του, ως δημόσιος υπάλληλος, λόγω… θηλασμού. «Είναι σαφές ότι δεν θηλάζω εγώ», δήλωσε ο 38χρονος, ο οποίος στο γραφείο του έχει φωτογραφίες με τη σύζυγό του και το νεογέννητο παιδί τους. Εξήγησε πως ένας εκ των δύο γονέων έχει το δικαίωμα από τον νόμο να σχολάσει νωρίτερα. «Είναι πολύ βολικό», είπε ο Στέφανο.

Ειδικότερα, ο ίδιος πήγε μέχρι το νηπιαγωγείο για να παραλάβει τους γιους τους, 5 και 4 ετών. Στη συνέχεια, έφτασαν στο σπίτι τους, εκεί που τους περίμενε η σύζυγός του, η Τιζιάνα 39 ετών και το νεογνό βρέφος τους.

Η οικογένεια Μπάλντο δήλωσε ότι η στήριξη της επαρχίας σήμαινε τα πάντα γι’ αυτούς. Μεταξύ άλλων, τόνισαν πως κάθε γονιός στην επαρχία λαμβάνει 200 ευρώ τον μήνα για κάθε ένα από τα παιδιά τους μέχρι αυτά να γίνουν 3 ετών. Αυτό έρχεται να προστεθεί στη μηνιαία επιδότηση των 1.900 ευρώ, που η συγκεκριμένη οικογένεια λαμβάνει από την κυβέρνηση για τα παιδιά τους. Παράλληλα, η οικογένεια διαθέτει τη σχετική κάρτα που τους δίνει το δικαίωμα για έκπτωση 20% σε πολλά προϊόντα από το τοπικό σούπερ μάρκετ, ενώ επίσης έχουν έκπτωση και στα εισιτήρια των δημόσιων συγκοινωνιών.

*Με πληροφορίες από New York Times