Κώστας Σπανός «Το θέατρο σε απελευθερώνει»

Ο ηθοποιός Κώστας Σπανός μιλά για την παράσταση ‘Η Πρόβα’ αλλά και το θέατρο.  

Κώστα, σύστησε μας το έργο ‘Η Πρόβα’ στο οποίο συμμετέχεις.  

Πρόκειται για ιδιαίτερο έργο και το βλέπουμε αυτό στους ήρωες και τις συμπεριφορές τους, στην ψυχοσύνθεση και τον τρόπο που αντιδρούν κάθε φορά. Βρισκόμαστε στην εποχή του Μεσοπόλεμου, στο κάστρο του Κόμη και της συζύγου του, Ελυάν. Έχουν μαζί δυο πολύ καλούς τους φίλους, την Ορτένς και τον Ερώ. Τότε οι αριστοκράτες συνήθιζαν να σκηνοθετούν διάφορα έργα που παρουσίαζαν σε δεξιώσεις και συναθροίσεις. Εδώ αποφασίζεται – κυρίως από τον Κόμη – να ανέβει ένα έργο του Μαριβώ. Ο Κόμης εκούσια και ακούσια θέλει να ελέγχει τους ανθρώπους του περιβάλλοντος του. Όπως λοιπόν τους σκηνοθετεί για το έργο, φαίνεται να τους ‘σκηνοθετεί’ και στη ζωή. Όλα περνούν από αυτόν, είναι εκείνος που κουνά τα νήματα. Η Ελυάν τον αγαπά μεν αλλά σύμφωνα με την συνήθεια της τάξης και της εποχής της της έχει εραστή, όπως ο Κόμης έχει ερωμένη. Στο πλαίσιο αυτό εμφανίζεται μια δασκάλα, ‘πέτρα του σκανδάλου’ που ταράζει τα νερά. Εργάζεται σε ορφανοτροφείο που κληρονόμησε η Ελυάν από μια θεία της. Υπάρχει επίσης ο Βιλμπός, που έχει κι αυτός τους στόχους του που κάνει τα πάντα για να διεκδικήσει την Ελυάν με την οποία είναι ερωτευμένος και η οποία – για εμένα – είναι το πιο τραγικό πρόσωπο.   

Ποιος είναι ο δικός σου ρόλος;  

Ενσαρκώνω τον Βιλμπός, τον εραστή της κόμμισας (με την έγκριση του Κόμη!, αποτέλεσμα της μεταξύ τους σύμβασης). Ο Βιλμπός θέλει να ‘αποκαταστήσει’ την Ελυάν. Δεν είναι μόνον ερωτευμένος μαζί της αλλά κάνει και τα πάντα για να την προστατέψει από την χειριστικότητα του Κόμη και την κακή, τοξική συμπεριφορά του. Σκοπός του είναι να την βοηθήσει, να νιώσει ασφάλεια μαζί του. Πρόκειται για ένα είδος ιππότη και ταυτόχρονα αρλεκίνου, σύμφωνα με το έργο του Μαριβώ. Είναι ικανός να πέσει στη φωτιά για την Ελυάν, βάζει τον εαυτό του μπροστά για να την προστατέψει. Μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται υποτακτικός της, αλλά όταν διακυβεύεται η χαρά και η ασφάλεια της, γίνεται ο υπερασπιστής της. Είναι από τους πιο συνειδητοποιημένους χαρακτήρες του έργου, από τους πιο ξεκάθαρους. Και ως προς τον στόχο που έχει και ως προς την καθαρότητα του. Είναι αυθόρμητος, έχει κι αυτός τα μυστικά του αλλά είναι και τυπικός σε ακραίο βαθμό. Δεν είναι χειριστικός ως προς τους υπόλοιπους και οι προθέσεις του είναι επίσης ξεκάθαρες.    

Ποιοι είναι οι άλλοι συντελεστές; 

Σκηνοθετεί η Αλεξάνδρα Βουτζουράκη, σκηνικά ο Αλέξανδρος Κλωτσοτήρας που παίζει και στην παράσταση μαζί με τους Αλκμήνη Πασταλατζή, Αλεξάνδρα Καρώνη, Λάμπρο Καλογιάννη, Κατερίνα Γεωργιάδου και μένα. Ενδυματολόγος είναι η Χαρά Κονταξάκη, τον φωτισμό έχει αναλάβει ο Γιώργος Αγιαννίτης ενώ βοηθοί σκηνοθέτη είναι οι Λυκούργος Μπάρδας και Γιάννης Γκιώνης.  

 Πως βρέθηκες σε αυτήν την παράσταση; 

Με τους περισσότερους από τους συντελεστές συνεργαστήκαμε στην παράσταση ‘Κόλμπερτ’ του Νταβίντ Γκίζελμαν. Ο Λάμπρος, η Κατερίνα και ο Αλέξανδρος ξεκίνησαν να το δουλεύουν πριν την καραντίνα. Τους γνώριζα από το Θέατρο των Αλλαγών όπου σπούδαζα και με πρότειναν στον τότε σκηνοθέτη. Η παράσταση ανέβηκε πέρσι κι ήταν μοναδική εμπειρία. Οι σχέσεις μεταξύ μας αναπτύχθηκαν, υπήρξε πάρα πολύ ωραίο κλίμα με όλους, αλληλοσεβασμός. Όταν τελείωσε ο ‘Κόλμπερτ’ σκεφτήκαμε να ανεβάσουμε άλλο ένα έργο και καταλήξαμε στην ‘Πρόβα’. Χρειαστήκαμε κι έναν ρόλο επιπλέον, αυτόν της Λιζέτ που ανέλαβε η Αλεξάνδρα Καρώνη. Και συνεχίζουμε.  

Στην παράσταση που είδα, το θέατρο ήταν γεμάτο.  

Η αλήθεια είναι πως πάει πάρα πολύ καλά. Από τον Δεκέμβρη που ξεκινήσαμε έως τώρα έχουμε πολύ κόσμο, πέρνουμε πολύ θετικό feedback. Είναι μαγικό το θέατρο, κάθε φορά, σου δίνει άλλον παλμό, ανάλογα με τους θεατές. Όσο περνάει ο καιρός δενόμαστε και περισσότερο, το ευχαριστιόμαστε πιο πολύ.  

 Έχεις κοινά χαρακτηριστικά με τον ρόλο σου;  

Η εποχή του έργου συνδέεται με το τώρα, οι καιροί είναι δύσκολοι και οι ρυθμοί της ζωής είναι πάρα πολύ γρήγοροι. Πρέπει, για να μπορέσεις να σταθείς ψυχικά και σωματικά σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, να χτίσεις κάποιες άμυνες. Ο Βιλμπός χρησιμοποιεί τις τούμπες του αρλεκίνου και το χιούμορ, το γέλιο, την εξωστρέφεια. Εκεί, κάπως συνδέομαι. Για να μπορέσω κι εγώ να ανταπεξέλθω, θέλω να προσφέρω χαρά στους ανθρώπους γύρω μου, να ανοίγομαι, έτσι ώστε να ‘σπάω’ το σκοτάδι και να αφήνω να περάσουν λίγες δέσμες φωτός, για να νιώσω κι εγώ όμορφα.. Παλεύω να είμαι όσο πιο ξεκάθαρος μπορώ κι εκεί είναι άλλο ένα κοινό σημείο. Διαφέρουμε στο ότι  ενώ εκείνος είναι όσο τυπικός γίνεται, εγώ είμαι το αντίθετο. Δεν μπαίνω σε νόρμες όχι επειδή θέλω να πάω κόντρα σώνει και ντε, αλλά επειδή μου βγαίνει αυθόρμητα. Δεν μεγάλωσα σε κάστρο όπως εκείνος. Όσο νιώθω ότι ο άλλος μου ανοίγεται, όποιος κι αν είναι, θα πάω με τα νερά του. Το έργο δεν λέει πολλά για αυτόν, χρειάστηκε να τον φανταστώ, ποιος είναι, τι θέλει, πως φαίνεται. Σα να βλέπεις το πρόσωπό σου σε έναν καθρέφτη που να είναι το δικό του. Έτσι έρχεσαι πιο κοντά στον ρόλο και όλο αυτό γίνεται πιο αληθινό.   

Πως βρέθηκες στο θέατρο; 

Δεν ξεκίνησα από μικρός αν και πάντα μου άρεσε και συμμετείχα σε σχολικές παραστάσεις. Όσο μεγάλωνα και συνειδητοποιούσα τον κόσμο γύρω μου, έβλεπα ότι δεν μπορούσα να μπω σε νόρμες με την έννοια της ‘κανονικής’ κατάστασης. Είχα ανησυχίες, πιο πολύ με τη μουσική, πάντα όμως επέλεγα ανθρώπους που βλέπουν λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Μου άρεσε η τέχνη, ζωγράφιζα. Ήμουν ανήσυχος. Πέρα από αυτό, όπως προείπα, ήθελα να κάνω τους ανθρώπους να γελάνε, ήμουν πειραχτήρι, έκανα φάρσες. Ήμουν πολύ εξωστρεφής. Νεότερος δεν πολυπαρακολουθούσα θέατρο. Σπούδασα Λογιστική στην Πάτρα, κάτι με το οποίο δεν ασχολήθηκα ποτέ, παρόλο που πήρα πτυχίο. Έβλεπα φοιτητικές παραστάσεις ερασιτεχνικών ομάδων και μου άρεσαν αλλά δεν μπορούσα εύκολα να υπάρξω σε αυτές, ο στόχος τους ήταν περισσότερο κοινωνικός παρά θεατρικός. Όσο μεγάλωνα άρχισε να μου αρέσει πολύ ο κινηματογράφος και δημιουργούσα μικρά βίντεο με διάφορες φιλικές παρέες. Οι παρέες αυτές με ‘έσπρωξαν’ να το ψάξω. Γράφτηκα στη δραματική σχολή του Θεάτρου των Αλλαγών για να δοκιμαστώ. Δεν υπήρξε κάποιος συγκεκριμένος λόγος, ήταν θέμα συγκυριών. Στην αρχή πήρα ένα μάθημα, που μετά έγινε τριάντα μαθήματα και ύστερα εξήντα. Τελικά πήρα και Πτυχίο! Σε όλη αυτήν την διαδικασία το Θέατρο μου άρεσε όλο και περισσότερο ενώ έβλεπα πράγματα που δεν είχα αντιληφθεί. Πλέον, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου.  Η πρώτη μου επαγγελματική παράσταση ήταν ο ‘Κόλμπερτ’ και συνεχίζω με την ‘Πρόβα’. Είμαι πολύ ‘φρέσκος’ στην Υποκριτική και το Θέατρο. Παράλληλα παίζω σε κάποιες τηλεοπτικές σειρές στην τηλεόραση όπως οι ‘Ψυχογόρες’ και οι ‘Πανθέοι’ σε guest εμφανίσεις. Μου αρέσει και η τηλεόραση και ο κινηματογράφος. Γενικά αγαπώ την υποκριτική, να μπαίνω σε ρόλους, να εμβαθύνω, να μεταμορφώνομαι, σε όποιον ρόλο. Το θέατρο είναι μαγικό, ζωντανό, κάθε φορά έχει να σου δώσει διαφορετικά πράγματα. Στον κινηματογράφο παίζει μεγαλύτερο ρόλο η σκηνοθεσία. Το θέατρο είναι το 80% (και λίγο λέω) του ηθοποιού. Εκτίθεται άμεσα.  

Τι θα ήθελες να αλλάξει για τους ηθοποιούς σήμερα; 

Από την μικρή εμπειρία μου θα ήθελα να γίνει πιο βιώσιμη η δουλειά μας. Να μπορούμε να εξασκήσουμε το επάγγελμα χωρίς να αναγκαζόμαστε να γίνουμε χίλια κομμάτια. Θα ήθελα να μπορούμε να ζούμε από αυτό. Οι περισσότεροι ηθοποιοί κάνουν πάρα πολλές δουλειές για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Θα είναι καλό να δοθούν ευκαιρίες σε όλους για να κάνουν αυτό που αγαπούν. Να πληρώνονται οι πρόβες ας πούμε, κάτι που ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. Χτυπάς, πονάς, αγωνιάς… Τα άγχη σου οξύνονται, δεν μπορείς να κοιμηθείς το βράδυ σκεπτόμενος και το πρακτικό και το δημιουργικό κομμάτι. Κι αυτό αφορά όλους τους καλλιτέχνες, όλων των χώρων. Σήμερα όχι μόνον δεν υπάρχουν αυτά, αλλά όσο πάει η Πολιτεία αρχίζει και το μετατρέπει σε χόμπι. Θεωρούν την τέχνη ασήμαντη. Ναι, μπορείς να επιβιώσεις χωρίς την τέχνη αλλά χωρίς αυτήν θα επιστρέψουμε στον Μεσαίωνα, όταν η τέχνη ήταν προνόμιο λίγων και ο λαός βρισκόταν στο σκοτάδι, δεν έβλεπε πραγματικά, δεν είχε πρόσβαση στην όξυνση του πνεύματος που γίνεται μέσω αυτής. Δεν ξέρω αν το θέατρο σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, σίγουρα όμως  σε βγάζει από την ευκολία σου. Σου δίνει έναυσμα να σκεφτείς τι άλλο υπάρχει. Να δεις τι είναι ο πολιτισμός στην ουσία του και να μην κοιτάς μόνον το άτομο σου. Αυτήν την στιγμή υπάρχουμε χωρίς να επικοινωνούμε και να νοιαζόμαστε πραγματικά ο ένας για τον άλλον. Ίσως το θέατρο και η τέχνη ‘τσιγκλάει’ κάπως αυτές τις ευαισθησίες, έτσι ώστε να δεις τον συνάνθρωπο σου στην ουσία του. Να αναγεννηθούν κάποιες βασικές αξίες όπως η αλληλεγγύη, ο σεβασμός. Γενικά πιστεύω πως το θέατρο σε απελευθερώνει.   

Πληροφορίες και κριτική για την παράσταση εδώ.