Στέλιος Καλαθάς: «Τα πάντα είναι Θέατρο»
Ο Στέλιος Καλαθάς μιλά στο iart.gr για το Θέατρο και το Συναίσθημα.
Λίγο πριν ολοκληρωθούν οι παραστάσεις, μίλησε μας για το έργο ‘Φωτιά και νερό’.
Παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο Μικρό Γκλόρια. Πρόκειται για εξαιρετικό έργο της φίλης που τόσο άδικα έφυγε, Χρύσας Σπηλιώτη. Με τη Χρύσα μας ένωναν πολλά πράγματα. Για χρόνια ολόκληρα κάναμε μαζί μεταγλώττιση. Στο ‘Ανοιχτό Θέατρο’ του Γιώργου Μιχαηλίδη είχαμε φοβερές συνεργασίες, πολλές συζητήσεις.. Είναι μεγάλη συγκίνηση για μένα να βρεθώ σε αυτό το έργο που – προφητικά τότε – έγραψε, για την καταστροφή που μπορεί να φέρει η φωτιά, για τις ευεργετικές ιδιότητες του νερού και πως αυτά τα δυο, ενώ φαίνονται αντίπαλα, μπορεί τελικά να συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Έχουμε δυο διαφορετικούς κόσμους στο έργο, την Ανατολή και τη Δύση. Είμαι ο ξένος’, έτσι ονομάζεται και ουσιαστικά ο ρόλος συμβολίζει όλον τον δυτικό πολιτισμό που ‘εισβάλλει’ στο σπίτι ενός Άραβα και μιας Ιρακινής. Αυτή είναι η αφορμή για να ξεκινήσει ένα κουβάρι από γεγονότα, ανατροπές, έρωτες, μαθήματα πολιτισμού.. Όταν ξεκινήσαμε τις πρόβες, δεν φανταζόμασταν ότι θα είναι τόσο επίκαιρο, με όλα τα γεγονότα που βιώνουμε αυτόν τον καιρό στη Μέση Ανατολή. Ο άνθρωπος, από την ώρα που εμφανίστηκε, δυστυχώς, διεκδικεί όλο και περισσότερα ‘κομμάτια’ γύρω του. Συχνά επιθυμεί να κατασπαράξει τον πλησίον του. Είμαστε και αγρίμια οι άνθρωποι, αυτό προσπαθεί να φωτίσει η Χρύσα, κυρίως όμως, να φωτίσει το γεγονός πως όσο αγρίμια κι αν είμαστε, μέσα μας έχουμε τις ίδιες ανάγκες, τα ίδια συναισθήματα, τα ίδια όνειρα, κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ. Ακόμη κι αν δεν συμφωνούμε με την γνώμη του άλλου, με τις αξίες του, πρέπει να θυμόμαστε πως η καρδιά όλων μας χτυπά με τον ίδιο τρόπο.
Βρήκες κοινά χαρακτηριστικά με τον ρόλο σου;
Οι δύο αυτοί κόσμοι ουσιαστικά παίζουν -κάτω από το κείμενο, κάτω από κάθε σκηνή-, μια παρτίδα σκάκι. Είναι παίκτες και επίσης επιθυμούν να εξερευνήσουν ο ένας τον πολιτισμό του άλλου. Εκεί έρχομαι κι ακουμπάω πολύ σαν άνθρωπος, καθώς έχω πολύ έντονα αυτά τα δυο χαρακτηριστικά. Πρώτον της εξερεύνησης. Με γοητεύει πάρα πολύ να ταξιδεύω, να γνωρίζω νέα πράγματα, νέους ανθρώπους, νέους πολιτισμούς, ότι μπορεί να σημαίνει ΄ταξίδι’, όχι μόνο το να παίρνω μια βαλίτσα και να φεύγω. Μπορεί να ταξιδέψω με το μυαλό μου, με ένα βιβλίο. Δεύτερον, το παιχνίδι αυτό καθαυτό. Δεν με νοιάζει τόσο αν θα χάσω, με γοητεύει η μαγεία του παιχνιδιού. Άλλωστε, αυτό κρατά ζωντανή την παιδικότητα μας. Όπως λέει ο ποιητής, ‘ο άνθρωπος γερνάει όταν σκοτώνει το παιδί που έχει μέσα του’. Οπότε, αυτό το παιδί το κρατάμε ζωντανό, το παίρνουμε από το χέρι, το πάμε στην παιδική χαρά να παίξει, να χαρεί, να γελάσει.. Έτσι πορευόμαστε.
Τι ακούς από τον κόσμο που σας βλέπει;
Δεν θα σου πω πόσο ζεστό είναι το χειροκρότημα, θα σου πω για για τον τρόπο που μας κοιτάνε οι θεατές μας. Είχα αρκετά χρόνια να το δω αυτό και να το βιώσω. Το Μικρό Γκλόρια είναι ‘μαζεμένο’ θέατρο, έχεις τους θεατές στο ένα μέτρο σχεδόν, οπότε ρουφάς τα βλέμματα τους και νιώθω πολύ ευτυχισμένος. Άξιζε τον κόπο να κάνω αυτήν την παράσταση. Κάθε ρόλος είναι μια ‘προίκα’ για τον ηθοποιό, νομίζω πως αυτός θα είναι στην πρώτη πεντάδα των πολύ σημαντικών ρόλων που έχω παίξει.
Πιστεύεις πως ως κοινωνία, μαθαίνουμε έστω κι αργά να αποδεχόμαστε την διαφορετικότητα;
Η νέα γενιά νομίζω πως τα πάει καλύτερα. Μέχρι και την δική μας, όσο κι αν θέλω να ‘χρυσώσω’ το χάπι, εκείνο που έχω δει είναι πολύς ρατσισμός. Για πολλά χρόνια είχα τον πατέρα μου ανάπηρο. Δεν φανταζόμουν ποτέ τι σημαίνει αυτό στην Ελλάδα μέχρι που το βίωσα. Τόσο τα πιο απλά πράγματα όσο και τα πιο σύνθετα, γινόντουσαν πάρα πολύ δύσκολα.. Όταν έβγαινε με το καροτσάκι, πως τον κοιτούσαν… Δεν έχουμε μάθει να αγαπάμε τους άλλους, ίσως επειδή δεν μας έχουν μάθει πως να αγαπήσουμε τον εαυτό μας.
Βάζεις το συναίσθημα σε κάθε σου κουβέντα.
Για μένα, είναι πρωταρχικό και κρύβεται πίσω από οτιδήποτε κάνουμε, ακόμη κι από τα πολύ απλά πράγματα, όπως το ποια μπλούζα θα φορέσουμε το πρωί. Την παίρνεις, νομίζεις, στην τύχη αλλά δεν είναι έτσι, πάντα υπάρχει ένας λόγος που συμβαίνουν τα πράγματα. Αυτός ο λόγος φιλτράρεται πάντα από μια συναισθηματική κατάσταση. Αυτό σπούδασα μετά τη Δραματική Σχολή, στο εξωτερικό, αυτό έφερα μαζί μου κι αυτό διδάσκω. Πίσω από την οποιαδήποτε σκέψη, απόφαση, πράξη μας, υπάρχει ένα συναίσθημα. Άρα, αν μάθουμε ποιο είναι αυτό το κυρίαρχο συναίσθημα που βιώνουμε κάθε περίοδο, θα κάνουμε τη ζωή μας πολύ πιο εύκολη, γιατί θα ξέρουμε. Για παράδειγμα, ο φόβος μπορεί να σε οδηγήσει σε μια λάθος απόφαση. Ο θυμός το ίδιο, όπως και κάθε συναίσθημα που κυριαρχεί. Δυστυχώς μπερδεύουμε τα συναισθήματα, όσο κι αν αυτό φαίνεται περίεργο. Το βλέπω από τις πρώτες ασκήσεις που κάνουμε στην Συναισθηματική Διαλεκτική. Ας πούμε, ‘βάζουμε κάτω’ τα επτά βασικά συναισθήματα και προσπαθούν οι συμμετέχοντες να τα εκφράσουν με κάποιον τρόπο. Συχνά μπερδεύουν την λύπη με τον πόνο, την έκπληξη με κάτι άλλο και ούτω καθεξής. Ενώ θεωρητικά ξέρουμε τα συναισθήματα, στην έκφραση τους τα μπερδεύουμε. Πως όμως μπορείς να περάσεις ένα καθαρό μήνυμα στον άλλον, να καταλάβει τι νιώθεις αν εσύ ο ίδιος, μέσα σου δεν το έχεις ‘τακτοποιήσει’, δεν το έχεις εκφράσει σωστά; Εκεί αρχίζει ένας φαύλος κύκλος.
Τι είναι η Συναισθηματική Διαλεκτική;
Πρόκειται για βιωματική μέθοδο που διδάσκω από το 2004, φτάσαμε αισίως στα 20 χρόνια! Υπάρχουν αρκετές ομάδες στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, καθώς και μια εξαιρετική διαδικτυακή ομάδα για φίλους που μένουν μακριά αλλά επιθυμούν να συμμετέχουν σε αυτό το project. Μέσα από ασκήσεις και τεχνικές μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας, να τα αναγνωρίζουμε και να τα εκφράζουμε με σωστό τρόπο. Μαθαίνουμε να είμαστε πιο κοντά σε ότι μας δίνει χαρά. Ξέρεις, υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ‘πάρει διαζύγιο’ από τη χαρά. Μαθαίνουμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι, να αντλούμε δύναμη από το προσωπικό μας υλικό, να έχουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση – πολλά πράγματα ξεκινούν από την έλλειψή τους. Σημαντική γνώση είναι επίσης να μην αφήνουμε τους άλλους να μειώνουν την αυτοπεποίθηση μας, να μην δίνουμε τέτοιου είδους χώρο, να βάζουμε όρια. Να είμαστε ηγέτες και ταυτόχρονα, να έχουμε ομαδικό πνεύμα. Μέσα σε όλα αυτά έρχεται το θέατρο και τα ‘κουμπώνει’ γιατί τα πάντα είναι ρόλος. ‘Όλος ο κόσμος μια σκηνή’, λέει ο Σαίξπηρ. Από την ώρα που γεννιόμαστε, οι γονείς και το περιβάλλον μας φοράνε πολύ ωραία ‘κοστούμια’. Καλούμαστε να αποδείξουμε πόσο καλοί είμαστε σε όλους αυτούς τους ρόλους και κάπου χάνουμε τον βασικό ρόλο, αυτόν για τον οποίον έχουμε έρθει στη ζωή, μπερδευόμαστε λίγο. Η Συναισθηματική Διαλεκτική σε βοηθά να τακτοποιήσεις την εσωτερική σου ‘ντουλάπα’, τα συναισθήματα σου, να μην θυμώνεις τόσο εύκολα, να μην απογοητεύεσαι τόσο εύκολα, κι επειδή είναι ένα ομαδικό project, βρίσκεσαι μαζί με ανθρώπους που τους ενδιαφέρει επίσης η αυτοβελτίωση, η προσωπική τους ανάπτυξη, οπότε λειτουργεί και η δύναμη της ομάδας. Πέρα από τον εμψυχωτή, σαν τα στάχυα, ο ένας ακουμπά στον άλλον όταν φυσάει και έτσι, δεν πέφτει κανένας.
Είπες πριν ‘διαζύγιο από τη χαρά’. Μήπως είναι λίγα τα πράγματα για τα οποία πρέπει να χαιρόμαστε;
Όχι, δεν είναι λίγα. Πρέπει να χαιρόμαστε που – πρώτα από όλα – ανοίγουμε τα μάτια μας το πρωί. Να χαιρόμαστε που μπορούμε να πάμε μέχρι την κουζίνα και να πιούμε νερό. Πρέπει να χαιρόμαστε με οτιδήποτε θεωρούμε δεδομένο επειδή για πολλούς άλλους ανθρώπους, δεν είναι. Δεν χρειάζεται να χάσουμε κάτι για να το εκτιμήσουμε. Το να είμαστε συντονισμένοι με την ευγνωμοσύνη, να λέμε κάθε μέρα ‘ευχαριστώ’ για αυτά που έχουμε, είναι ένας καλός τρόπος για να είμαστε χαρούμενοι. Ποιο είναι το λάθος που γίνεται: Μας έχουν μάθει να εστιάζουμε σε αυτά που είχαμε και χάσαμε, στα δεινά που μας έχουν έρθει, σε αυτά που έχουν οι άλλοι και όχι εμείς. Έτσι χάνουμε πολύ μεγάλο κομμάτι της ζωής μας σε μια θλίψη, που πολλές φορές γίνεται και κατάθλιψη για πράγματα για τα οποία πιθανόν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Τα είχαμε, τα χάσαμε, εντάξει, πάμε παρακάτω, η ζωή συνεχίζεται. Δεν έχουμε μάθει να είμαστε χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι ακόμη και με λίγα πράγματα. Μας έχουν πείσει ότι η ευτυχία έρχεται μέσα από την κατανάλωση. Δείχνω στους μαθητές μου τρόπους να είναι χαρούμενοι σε αυτήν την έτσι κι αλλιώς ευλογημένη χώρα που ζούμε, με αυτόν τον υπέροχο ήλιο, αυτό το υπέροχο φως, την υπέροχη θάλασσα. Αν κάνεις μια βόλτα στη θάλασσα με ένα φρούτο στο χέρι, είναι σαν να έχεις κάνει πέντε χρόνια ψυχανάλυση. Τα πάντα είναι στην σκέψη, στο μυαλό, στο πως σκεπτόμαστε, στο πως αναλύουμε τα πράγματα και στο πόσο θέλουμε να είμαστε στην φωτεινή πλευρά της ζωής και όχι στα σκοτάδια μας. Αυτό μαθαίνουν οι μαθητές μου, να κάθονται όσο μπορούν στην φωτεινή πλευρά της ζωής. Εκεί είναι η χαρά, η δημιουργία, η παρέα, εκεί είναι και οι άλλοι άνθρωποι χαρούμενοι. Για αυτό, εκτός από τα μαθήματα, κάνουμε πάρα πολλές εκδηλώσεις. Πάμε εκδρομές, έχουμε έντονη φιλανθρωπική δράση, διοργανώνουμε αποκριάτικα πάρτι, χριστουγεννιάτικα ρεβεγιόν, κάνουμε αφιερώματα σε σημαντικούς καλλιτέχνες, συναυλίες.. Όλα αυτά συμβαίνουν στον Πολυχώρο ‘Συναίσθημα’, στο Μοναστηράκι και κάθε εκδήλωση γίνεται αφορμή να μαζευτούν όλες οι ομάδες και να δημιουργούμε κοινές μνήμες. Είναι πολύ σημαντικό να μοιραζόμαστε πράγματα με άλλους. Το αγαπημένο σου τραγούδι, αποκτά άλλη αξία όταν το μοιράζεσαι από το να το ακούσεις μόνος σου. Έτσι συντονιζόμαστε με τη χαρά.
Κάποιος μπορεί να είναι ευχαριστημένος με αυτά που έχει, αλλά να θέλει περισσότερα.
Το να ζητάς κάτι παραπάνω είναι πολύ καλό. Εκείνο που λέω είναι ‘να μην είσαι δυστυχής αν δεν το έχεις’. Όλοι θέλουμε περισσότερα. Το θέμα είναι να νιώθεις πολύ καλά όταν τα έχεις και να τα απολαμβάνεις βεβαίως, αλλά να μην είσαι δυστυχισμένος αν δεν τα έχεις. Πάντα προσπαθούμε για το καλύτερο, για ένα καλύτερο σπίτι ας πούμε, ή ένα καινούριο ζευγάρι παπούτσια. Αν όμως δεν μπορώ σε αυτήν την φάση της ζωής μου να πάρω ένα καινούριο ζευγάρι, ας δώσω αξία και στα φθαρμένα μου παπούτσια, γιατί έχουν κάνει πολλές διαδρομές στη ζωή μαζί μου. Το θέμα είναι να βιώνουμε τα συναισθήματα μας συνειδητά, να μη γίνονται ‘κουβάρι’ μέσα μας, ή ‘ρούχα μαζί που πλύθηκαν κι έχουνε γίνει ροζ’ που λέει το υπέροχο τραγούδι.
Πες μας περισσότερα για αυτήν την μέθοδο, που νομίζω ότι εφηύρες κιόλας.
Την σκέφτηκα μόνος μου αλλά ‘πάτησα’ πάνω καταρχάς στον εξαιρετικό δάσκαλο Ταντάσι Σουζούκι, του οποίου παρακολούθησα ένα εξαιρετικό σεμινάριο. Ο Σουζούκι είναι σπουδαίος Ιάπωνας σκηνοθέτης και πνευματικός δάσκαλος, από τον οποίον πήρα τα πρώτα ‘σποράκια’ για το τι σημαίνει ‘μαθαίνω να διαχειρίζομαι τα συναισθήματα μου’. Κατόπιν, πάνω στην εμπειρία μου από το θέατρο – κι εδώ πρέπει να σου πω ότι είμαι σε θεατρικές ομάδες από τα έντεκα χρόνια μου. Ήμουν πάρα πολύ τυχερός γιατί έχω δουλέψει με σπουδαίους σκηνοθέτες και ηθοποιούς. Τον Μίνω Βολανάκη, τον Γιώργο Μιχαηλίδη.. Έπαιξα στην Επίδαυρο, στο Εθνικό Θέατρο, έκανα μεγάλες περιοδείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συμμετείχα σε κλασικά και μοντέρνα έργα, μιούζικαλ.. Έχω περάσει από πολλά διαφορετικά είδη θεάτρου οπότε πήρα αυτήν την εμπειρία και την ‘κούμπωσα’ στη μέθοδο αυτήν, που απευθύνεται σε όποιον θέλει να ασχοληθεί με την προσωπική του ανάπτυξη. Ουσιαστικά δουλεύουμε τους ρόλους της ζωής μας, μέσα από τους κώδικες της υποκριτικής. Δεν υπάρχει ψυχανάλυση ούτε λέμε τα προσωπικά μας. Έχει πολύ drama therapy. Εξαιρετικά κείμενα που σου ενεργοποιούν πράγματα, έχει μουσικές, παιχνίδι.. Είναι μια βιωματική μέθοδος και πραγματικά, όποιος μπαίνει σε αυτό το ταξίδι γοητεύεται, βλέπει πόσο αλλάζει η ζωή του και κυρίως, πόσο αλλάζει ο τρόπος που σκέφτεται την ζωή του.
Υπάρχει συμμετοχή;
Ξεκίνησα δειλά – δειλά με μια ομάδα και αυτήν την στιγμή έχω έξι στον Πολυχώρο ‘Συναίσθημα’, άλλες σε διάφορους Δήμους, όπως και σε κάποιες εταιρείες. Κάθε εταιρεία είναι και μια μικρή κοινωνία άλλωστε και πολλές έχουν καταλάβει πόσο σημαντικό είναι να διαθέτει το προσωπικό τους ομαδικό πνεύμα, να αναπτύσσει ηγετικές ικανότητες και να διαχειρίζεται τον θυμό ή το άγχος. Έχει μεγαλώσει πολύ η παρέα, είμαι πολύ χαρούμενος για αυτό και νιώθω ευλογημένος. Έρχονται άνθρωποι που αναζητούν να γίνουν λίγο καλύτεροι κι αυτό από μόνο του έχει μια ποιότητα.
Για πολλά χρόνια η αυτοβελτίωση ήταν ταμπού.
Πολύ. Όταν πρωτοξεκίνησα, με ρωτούσαν αν θα έπρεπε να πει ο καθένας τα προσωπικά του στην ομάδα. Δεν λέμε τίποτα τέτοιο. Για πέντε χρόνια είχα μια ομάδα Συναισθηματικής Διαλεκτικής σε ένα μεγάλο κέντρο ψυχικής υγείας. Εκεί άρχισαν να με μπερδεύουν με ψυχολόγο κι αυτός ήταν ένας λόγος που σταμάτησα την συνεργασία. Δεν είμαι ψυχολόγος κι αυτό που κάνω είναι τελείως διαφορετικό. Όσο περνούν τα χρόνια, το ταμπού αυτό σπάει, γιατί οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τα οφέλη που λαμβάνουν όταν ασχολούνται σοβαρά με τον εαυτό τους. Μας μαθαίνουν να ασχολούμαστε με την εξωτερική μας εμφάνιση και όχι με το ‘μέσα’ μας, με τον εσωτερικό μας εαυτό, από όπου ξεκινούν όλα.
Πότε σου είπε ο εσωτερικός σου εαυτός πως θα ασχοληθείς με το θέατρο;
Νομίζω πως γεννήθηκα με αυτό. Όλα μου τα παιχνίδια είχαν να κάνουν με το θέατρο. Έπαιρνα τα σεντόνια μας και τα έκανα αυλές, κουΐντες και κοστούμια. Από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού οργάνωνα παραστάσεις όπου φώναζα τα παιδιά της γειτονιάς στην ταράτσα μας, όπου εγώ έπαιζα κι εκείνα έκαναν τους θεατές. Στα έντεκα μου γράφτηκα πολύ συνειδητά στην Θεατρική Ομάδα του Δήμου Δάφνης, εκεί ξεκίνησαν όλα, με μια εξαιρετική δασκάλα την οποία πάντα μνημονεύω γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε τους δασκάλους μας και όσους ‘άνοιξαν’ ένα παράθυρο στο μυαλό μας. Ήταν η Αργυρούλα Φραντζέσκου. Δεν είναι πια εν ζωή αλλά την ‘κουβαλάω’ μέσα μου. Στο Λύκειο πάλι ήμουν σε μια φοβερή θεατρική ομάδα, από την οποία βγήκαν εκτός από μένα ο Αντώνης Λουδάρος κι ο Στρατής Πανούργιος. Μετά πια σπούδασα Οικονομικά κι ύστερα πήγα στη Δραματική Σχολή της Μαίρης Βογιατζή-Τράγκα. Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου έξω από το Θέατρο. Νιώθω μεγάλη ευγνωμοσύνη γιατί έκανα επάγγελμα και κατάφερα να ζω από αυτό, την μεγάλη μου αγάπη. Είναι πραγματικά μεγάλη τύχη, να κάνουμε επάγγελμα κάτι που αγαπάμε.
Έχεις κάνει και πολλές μεταγλωττίσεις.
Ναι, πολλές και ζούσα από αυτές. Ξέρεις, όταν διασφαλίσεις μια πηγή εισοδήματος και δεν έχεις την αγωνία να σε φωνάξουν για κάποιον ρόλο ή να χτυπήσει το τηλέφωνο, απολαμβάνεις καλύτερα τα πράγματα. Η μεταγλώττιση μου έδωσε αυτό το πλεονέκτημα.
Πότε πέρασες στην σκηνοθεσία;
Πριν δεκαοχτώ χρόνια, αρχικά με τις ομάδες μου και κατόπιν και έξω από αυτές. Πρόσφατα με κάλεσε η εξαιρετική Ομάδα ‘Γέφυρα’, με φοβερή πορεία πίσω της και μεγάλες επιτυχίες, να σκηνοθετήσω ένα νεοελληνικό έργο – είναι μεγάλη τιμή για μένα – γραμμένο από τον Μιχάλη Σπέγγο και με τίτλο ‘Καφενείο Το Επέκεινα’. Παρουσιάζεται κάθε Πέμπτη και Παρασκευής στο Από Μηχανής Θέατρο. Ήταν πολύ δύσκολο κείμενο γιατί ‘παίζει’ με φιλοσοφικές έννοιες, με τα περάσματα των σχέσεων, της ζωής προς τον θάνατο, με τον μεγαλύτερο φόβο μας, παίζει με την έννοια της μετάνοιας και κατά πόσον αξίζουμε όλοι την συγχώρεση. Ουσιαστικά επειδή η μισή παράσταση είναι ρεαλιστική, ενώ η άλλη μισή βρίσκεται στο κομμάτι του επέκεινα, υπήρξε ιδιαίτερη δυσκολία σκηνοθετικά, στο πως θα γίνει αυτή η μετάβαση πως θα είναι καθαρή. Είναι μαύρη κωμωδία, θίγει πολύ σοβαρά θέματα με ένα ιδιαίτερο χιούμορ και είμαι πολύ περήφανος για το αποτέλεσμα. Έχουν γραφτεί πολύ καλές κριτικές και για την σκηνοθεσία κι αυτό με κάνει χαρούμενο. Θα παίζουμε στο Από Μηχανής έως και μια εβδομάδα μετά το Πάσχα ενώ μετά θα ανέβουμε Θεσσαλονίκη κι ύστερα στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων.
Ποια ήταν η πρώτη σου σκηνοθεσία;
‘Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα’, του Λόρκα, αγαπημένο μου έργο. Πραγματεύεται το ότι όλα αυτά που φοβόμαστε, τελικά μπορεί να είναι απλώς μια ‘κούκλα’. Ο Λόρκα είναι πολύ αγαπημένος μου συγγραφέας, έχω σκηνοθετήσει και τον ‘Ματωμένο Γάμο’ και τη ‘Γέρμα’. Θα ήθελα να μου δοθεί η δυνατότητα να κάνω όλα τα έργα του. Τον λατρεύω. Κι ομολογώ πως όσο μεγαλώνω, τόσο με γοητεύει περισσότερο η σκηνοθεσία. Είναι πιο ολοκληρωμένη, έχεις την ευθύνη όλης της παράστασης, περιέχει την έρευνα, τον έλεγχο όλων των παραμέτρων και πιστεύω πως θα στραφώ περισσότερο εκεί. Επίσης, ξεκίνησα ήδη πρόβες για άλλο ένα έργο, του Νηλ Σάιμον που θα ανέβει 29 και 30 Ιουνίου, ξεκινά στο Θέατρο ‘Σταθμός’, και είναι μια τρελή κωμωδία. Η παράσταση ανεβαίνει από την ομάδα ‘Συναίσθημα’, με την οποία είμαστε αρκετά χρόνια μαζί, τα παιδιά είναι πολύ έμπειρα κι έχουν πολύ κέφι για το Θέατρο. Θα έχει τραγούδια, χορευτικά και πολύ γέλιο.
Πότε τα προλαβαίνεις όλα αυτά;
Καλή ερώτηση.. Κάθε χρόνο λέω πως ‘του χρόνου’ θα κάνω αυτό που διδάσκω, θα αφαιρέσω. Η αφαίρεση είναι κομμάτι της ευτυχίας των ανθρώπων, πρέπει να μάθουμε να αφαιρούμε για να ανασαίνουμε. Είμαστε τόσο παραφορτωμένοι με πράγματα που δεν θα παίρναμε χαμπάρι την ευτυχία ακόμη κι αν περνούσε δίπλα μας. Όμως, όλο κάτι γίνεται, όλο και κάποια πρόταση έρχεται, πράγματα που θέλω να κάνω. Δεν πειράζει, μάλλον είμαι αυτό τελικά: Ένα ψηφιδωτό που οι πολλές διαφορετικές ψηφίδες του, συνθέτουν ένα πολύχρωμο παζλ. Από μικρός ήθελα να δίνω αξία στην κάθε μέρα μου. Δεν θέλω απλά να περνά ο χρόνος. Προσπαθώ βέβαια να ξεκουράζομαι, να ‘κατεβάζω διακόπτες’, να διαβάζω το βιβλίο μου σε μια παραλία και να μην κάνω τίποτε άλλο, μέχρι να ξαναγεμίσουν οι μπαταρίες μου και να επιστρέψω πιο δυνατός στο κομμάτι της δημιουργίας. Θεωρώ πως δεν πρέπει να αφήνουμε τις μέρες να περνούν με εμάς στον καναπέ.
Γυρνάμε σπίτι κουρασμένοι και το μόνο που θέλουμε είναι να αράξουμε στον καναπέ. Πως μπορούμε αυτό να το αλλάξουμε κάπως; Να βρούμε την χαμένη μας ενέργεια;
Με το να κάνουμε πράγματα που μας δίνουν την διάθεση της δημιουργίας, μας κάνουν χαρούμενους, ανάλαφρους. Η κούραση που περιγράφεις είναι σωματική αλλά νομίζω, είναι περισσότερο συναισθηματική, κούραση του μυαλού και της σκέψης ‘τι κάνω εγώ τώρα στη ζωή μου;’ Κάποιοι από εμάς το έχουν σκεφτεί, κάποιοι άλλοι όχι. Οπότε, ας σκεφτούμε για ποιον λόγο ήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο. Δεν ήρθαμε για να φορτώνουμε τη ζωή μας μόνον με υποχρεώσεις, βάρη και έγνοιες. Ήρθαμε και για να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Κι αυτή η φροντίδα δεν είναι πολυτέλεια, ούτε εγωισμός. Πολλοί μπερδεύουν το να κάνω κάτι για τον εαυτό μου με εγωιστική πράξη. Δεν είναι. Αν δεν φροντίσεις εσύ τον εαυτό σου, πως περιμένεις να σε φροντίσουν οι άλλοι; Αν δεν μάθεις να αγαπάς τον εαυτό σου, πως θα σε αγαπήσουν οι άλλοι; Δεν θα το κάνουν. Θα είσαι πάντα με απλωμένη χούφτα ζητιανεύοντας συναισθήματα, δεξιά κι αριστερά, ζητιανεύοντας να σε καταλάβουν, να σου σταθούν, να σε νιώσουν, να σε αγαπήσουν.. Ο καθένας είναι εγκλωβισμένος στο δικό του ‘εγώ’, στις δικές του άμυνες και φορά την δική του πανοπλία. Εκεί αρχίζει πια το πρόβλημα στις σχέσεις, κι έχουμε σοβαρό πρόβλημα με τις ανθρώπινες σχέσεις. Είμαστε μαζί με άλλους αλλά ουσιαστικά μόνοι μας μπροστά σε μια οθόνη, προσπαθώντας να υπάρξουμε μέσα από αυτήν. Τι πιο τραγικό…
Όλα όσα λες έχουν να κάνουν με το Θέατρο.
Τα πάντα είναι Θέατρο και τα πάντα είναι παιχνίδι. Πρέπει να είμαστε παίκτες, να παίζουμε. Σου αρέσει το ποδόσφαιρο; Πήγαινε παίξε ποδόσφαιρο. Σου αρέσει το Θέατρο; Κάνε θέατρο. Θα μου επιτρέψεις να πω – ως εραστής του Θεάτρου – πως το θέατρο συνδυάζει πάρα πολλά πράγματα, δεν είναι μόνον ‘παίζω έναν ρόλο’. Είναι επίσης, το κοστούμι, οι μουσικές, η ατμόσφαιρα, η εποχή που διαδραματίζεται το έργο.. Είναι πολλά πράγματα, για αυτό και το Θέατρο θεωρείται η κορωνίδα των Τεχνών.
Πληροφορίες για την παράσταση ‘Φωτιά και νερό’ εδώ.
Πληροφορίες για την παράσταση ‘Καφενείο το Επέκεινα’ εδώ.
The post Στέλιος Καλαθάς: «Τα πάντα είναι Θέατρο» first appeared on Kliktv.gr.