Διατροφικοί μύθοι στην προσπάθεια να «κάψετε» λίπος

Το βασικό «κλειδί» για την απώλεια λίπους είναι η διατροφή. Σε συνδυασμό με τη γυμναστική θα έχετε τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα, ωστόσο, οι διατροφικές συνήθειες που έχετε είναι δεδομένο ότι θα διαδραματίσουν τον σημαντικότερο ρόλο στην προσπάθεια που κάνετε.

Πόσα, όμως, από αυτά που ακούτε και διαβάζετε είναι αλήθεια; Γιατί ορισμένοι επίμονοι μύθοι γύρω από το θέμα της διατροφής συντηρούνται; Ας δούμε παρακάτω τους μύθους και την πραγματικότητα στην διατροφή όσων θέλουν να κάψουν το λίπος στο σώμα τους.

Η κατανάλωση λίπους σας παχαίνει
Η πραγματικότητα: Αυτή η ιδέα θα μπορούσε να καταστήσει τη δίαιτα Άτκινς ως ανόητη (παρόλο που το συγκεκριμένο είδος δίαιτας δεν το υποστηρίζουμε, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία). Δεν θα πρέπει να συμφωνήσουμε και πολύ εδώ διότι αυτό πετάει τη βασική φυσιολογία έξω από το παράθυρο.

Η κατανάλωση λιπαρών οξέων (π.χ. τριγλυκερίδια) είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου καθώς παίζουν ένα κρίσιμο ρόλο σε μια ποικιλία κυτταρικών διεργασιών και παραγωγής ενέργειας. Τελικώς, τα λίπη οξειδώνονται σε ακετυλο-ΟοΑ για να εισέλθουν στον κύκλο του Κρεμπς, όπως περίπου και οι υδατάνθρακες (ωστόσο, όταν πληρούνται οι ενεργειακές απαιτήσεις, το ακετυλο-ΟοΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σύνθεση των λιπαρών οξέων και την επακόλουθη αποθήκευση).

Αποφύγετε την κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και επικεντρωθείτε στα υγιή ακόρεστα λιπαρά.

Θα πρέπει να τρώτε κάθε 2-3 ώρες
Η πραγματικότητα: Και τώρα η μεγάλη διαμάχη σχετικά με τη συχνότητα γευμάτων δείχνει το άσχημο της κεφάλι. Λοιπόν, δεν υπάρχει και μεγάλη διαμάχη πλέον δεδομένου ότι η θεωρία αυτή έχει διαψευστεί σε μια πληθώρα ερευνητικών μελετών.

Πολλοί «γκουρού» του fitness και διατροφολόγοι φαίνεται να πιστεύουν ότι αν τρώτε πιο συχνά, θα ενισχύσετε εκ φύσεως τις ενεργειακές σας δαπάνες, λόγω της συνεχόμενης θερμιδικής επίδρασης της τροφής (TEF) που «φουλάρει το μεταβολισμό σας» κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η πραγματικότητα είναι ότι όταν η πρόσληψη ενέργειας διατηρείται σταθερή, η καθαρή θερμιδική επίδραση στο τέλος της ημέρας είναι η ίδια ανεξάρτητα από τη συχνότητα των γευμάτων.

Σκεφτείτε το έτσι, αν κάποιος σας δίνει μια ολόκληρη πίτσα για να φάτε καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, κατά την κρίση σας, μπορείτε είτε: Α) Να τρώτε μια φέτα ή δύο πολλές φορές και να αυξήσετε ελαφρά την αύξηση των ενεργειακών σας δαπανών (λόγω της θερμιδικής επίδρασης της τροφής) κάθε φορά, ή Β) Να φάτε μισή πίτσα σε δύο χρονικές στιγμές και να αντιμετωπίσετε μια μεγαλύτερη αύξηση στην ενεργειακή σας δαπάνη (και πάλι λόγω της θερμιδικής επίδρασης) σε αυτές τις δύο αντίστοιχες φορές.

Πιο απλά, αν η θερμιδικής επίδρασης της τροφής από την κατανάλωση ολόκληρης της πίτσας είναι 200 θερμίδες, τότε τρώγοντας 1/5 της πίτσας κάθε φορά θα σας δώσει μια θερμιδική επίδραση 40 θερμίδων ανά γεύμα, τρώγοντας ½ πίτσα θα σας δώσει μια θερμιδική επίδραση 100 θερμίδων ανά γεύμα. Εξακολουθείτε να επιτυγχάνετε το ίδιο αποτέλεσμα σε κάθε σενάριο.

H κατανάλωση υδατανθράκων το βράδυ θα σας παχύνει
Η πραγματικότητα: Αυτή η πλάνη φαίνεται να προέρχεται από την υπόθεση ότι οι υδατάνθρακες προκαλούν μια αντίδραση της ινσουλίνης (η οποία είναι μια ορμόνη αποθήκευσης), και δεδομένου ότι είμαστε γενικά ακίνητοι το βράδυ (και κατά τη διάρκεια του ύπνου), τότε οι υδατάνθρακες που τρώμε υπόκεινται σε αποθήκευση λίπους. Για αρχή, το σώμα σας μεταβολίζει τους υδατάνθρακες (και κάθε άλλη θρεπτική ουσία) με τον ίδιο τρόπο όποια ώρα της ημέρας κι αν είναι.

Ακριβώς επειδή είναι 7μ.μ. και μπορείτε να φάτε υδατάνθρακες δεν σημαίνει ότι κάποια φανταστική, νυχτερινή γλυκολυτική οδός ενεργοποιείτε τυχαία και λέει στο σώμα σας να αποθηκεύσει όλους τους υδατάνθρακες ως λιπώδη ιστό. Υπάρχουν ορισμένοι βιορυθμοί σε σχέση με την έκκριση ορμονών και ακόμη να διευκρινιστεί σε ελεγχόμενες μελέτες ότι η κατανάλωση τροφής αργά τη νύχτα έχει ως αποτέλεσμα μια χειρότερη σύνθεση του σώματος.

Στην πραγματικότητα, μια χρονιαία μελέτη με πιθήκους ρέζους (οι οποίοι είναι γενετικά όμοιοι με τον άνθρωπο) έδειξε ότι «…οι πίθηκοι που έτρωγαν περισσότερα από τα τρόφιμα τη νύχτα δεν είχαν περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουν βάρος από ότι οι πίθηκοι που σπάνια έτρωγαν το βράδυ.»

Χρειάζεστε περιοδικά ένα «cheat day»
Η πραγματικότητα: Ο μεταβολικός σας ρυθμός αναπόφευκτα θα πέσει καθώς χάνετε βάρος, αλλά για να αφιερώσετε μία ολόκληρη ημέρα καταβροχθίζοντας τόνους από junk food σημαίνει μόνο καταστροφή για πολλά άτομα. Μην μπερδεύετε τα «cheat days» με τις προγραμματισμένες ημέρες «re-feed», σύμφωνα με τις οποίες οι θερμίδες αυξάνονται στρατηγικά για την ενίσχυση του μεταβολισμού.

Το «cheat day» αναφέρεται σε κάποιον που ρίχνει του στόχους μακροθρεπτικών συστατικών/θερμίδων τους έξω από το παράθυρο και τρώει τρόφιμα που συνήθως θεωρεί «βρώμικα» ή «εκτός ορίων» (έστω κι αν οι ιδέα του όσον αφορά τα καθαρά και βρώμικα τρόφιμα αποτελεί αντικείμενο συζήτησης). Μην καταστρέψετε την πρόοδο απώλειας βάρους σας με το να είστε αλαζονικοί και να καταναλώνετε υπερβολικό fast food. Αντί αυτού, φροντίστε να ενσωματώσετε ημέρες όπου θα αυξάνετε εν γνώσει τις θερμίδες (και ειδικά τους υδατάνθρακες) σε λογικά πλαίσια για να κρατήσετε το μεταβολισμό και το μυαλό σας ευτυχισμένα.

Τα φρούτα δεν σας βοηθάνε
Η πραγματικότητα: Θα μπορούσε να είναι απλά μια σύμπτωση, αλλά παρ’ όλα αυτά η επιδημία της παχυσαρκίας που βρίσκεται σε εξέλιξη στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι συντρέχουσα με την τάση της ανεπαρκούς κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών. Περίπου το 1/3 των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι και το 1/3 των ενηλίκων τρώνε τη συνιστώμενη ποσότητα φρούτων καθημερινά. Σίγουρα, οι αναγωγές δεν είναι πάντα τέλειες, αλλά θα υποθέταμε ότι σίγουρα υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των δύο αυτών διαπιστώσεων.

Τα απλά σάκχαρα (γενικά φρουκτόζη) που βρίσκονται σε πολλά φρούτα, είναι σχετικά αργής-αφομοίωσης υδατάνθρακες, έτσι δεν αυξάνουν τα επίπεδα της ινσουλίνης. Επιπλέον, τα φρούτα είναι γεμάτα από ιχνοστοιχεία (π.χ. βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά) και γενικά σε μεγάλο βαθμό χορταστικά, έτσι είναι πιθανό να τρώτε λιγότερο από ότι αν τρώγατε το διφορούμενο ποσό θερμίδων από άλλες πηγές υδατανθράκων.

Πολλά φρούτα, όπως τα μούρα και τα μήλα, περιέχουν επίσης ένα καλό ποσό φυτικών ινών το οποίο είναι ένα ακόμα ένα θρεπτικό συστατικό που πολλά άτομα δεν περιλαμβάνουν στη διατροφή τους. Μην φοβάστε τα φρούτα, τα οφέλη τους είναι πολλά και δεν πρέπει να παραλείπονται μόνο και μόνο επειδή έχουν μερικά γραμμάρια ζάχαρης.

Οι φυτικές ίνες δεν μετράνε στην πρόσληψη θερμίδων σας
Η πραγματικότητα: Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, οι διαιτητικές ίνες θα πρέπει να υπολογίζονται στα μακροθρεπτικά συστατικά σας και στην πρόσληψη θερμίδων σας, καθώς ζυμώνονται από την εντερική χλωρίδα σε μικρής-αλυσίδας λιπαρά οξέα και ενέργεια. Το ακριβές ποσό των θερμίδων στις φυτικές ίνες μπορεί να διαφέρει, αλλά εξακολουθούν να περιέχουν ενέργεια, όπως και άλλους υδατάνθρακες.

Λάβετε, επίσης, υπόψη ότι η έννοια των «καθαρών υδατανθράκων» που μπορεί να δείτε σε προϊόντα φορτωμένα σε φυτικές ίνες είναι απλώς μια αντανάκλαση του ποσού των υδατανθράκων που έχουν άμεση επίπτωση στα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα (έτσι οι φυτικές ίνες δεν περιλαμβάνονται στην παρούσα αξία).

Η απώλεια βάρους/λίπους είναι μια απλή θερμιδική εξίσωση
Η πραγματικότητα: Αν η απώλεια λίπους μαύρο και άσπρο όπως μια θερμοδυναμική εξίσωση, οι φυσικοί θα ήταν οι πρωτοπόροι στον τομέα των διαιτολόγων. Η απώλεια λίπους μπορεί να επηρεαστεί από μια πληθώρα μεταβλητών ξεχωριστά για κάθε άτομο. Η σύνθεση της δίαιτας κάποιου ατόμου όσον αφορά τα μακροθρεπτικά συστατικά είναι αναμφισβήτητα ο πιο σημαντικός παράγοντας όταν προσπαθείτε να χάσετε λίπος.

Για παράδειγμα, κάποιος που τρώει 2000 θερμίδες ως επί το πλείστον από υδατάνθρακες και λίπη (με ανεπαρκή πρωτεΐνη) πιθανόν να δει μικρότερες βελτιώσεις στη σύνθεση του σώματος σε σύγκριση με ένα άτομο που ακολουθεί μια πιο ισορροπημένη δίαιτα 2000 θερμίδων.

Επιπλέον, άλλοι παράγοντες, όπως η ενδοκρινική/μεταβολική λειτουργία και γενετική σίγουρα μπορεί να αλλάξουν τη διαδικασία απώλειας λίπους. Αυτά όλα είναι πράγματα που απαιτούν χρόνο και εμπειρία για να βελτιστοποιήσουν τις προσπάθειες απώλειας λίπους κάθε ατόμου.

Καταναλώστε άφοβα πρωτεΐνη
Η πραγματικότητα: Οι bodybuilders συχνά φαίνεται να πιστεύουν ότι θα πρέπει να καταναλώνουν απεριόριστη πρωτεΐνη, ιδίως κατά την περίοδο γράμμωσης. Λόγω της εκ φύσεως δράσης της πρωτεΐνης για επισκευή και κατασκευή του μυϊκού ιστού, σίγουρα συνιστάται να καταναλώνετε ένα ικανοποιητικό ποσό (ειδικά για αθλητές και δραστήρια άτομα), αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η πρωτεΐνη δεν μπορεί να καταναλωθεί υπερβολικά, όπως οι υδατάνθρακες και τα λίπη. Οι πρωτεΐνες μπορούν δυνητικά να μετατραπούν σε λιπαρά οξέα μέσω της τρανσαμίνωσης ή έμμεσα μετά τη γλυκονεογένεση.

Φαίνεται ότι πολύ περισσότερο από 4 γρ. πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους είναι περίπου το μέγιστο δυνατό για τις ανάγκες ενός bodybuilder ή αθλητή (ανά ημέρα), αλλά ένας πιο λογικός στόχος για την πλειοψηφία των ενεργών ατόμων είναι 2-3 γρ. ανά κιλό σωματικού βάρους. Το θετικό όσον αφορά την πρωτεΐνη είναι ότι είναι γενικά πολύ χορταστική, γεγονός που το καθιστά δύσκολο να ληφθεί σε περιττές ποσότητες.

Έτσι, μόνο και μόνο επειδή είστε σε περίοδο γράμμωσης και δεν θέλετε να χάσετε τους σκληρά κερδισμένους μύες σας, μην περιμένετε πολλά από την κατανάλωση ενός τόνου πρωτεΐνης εκτός από μια καυστική μυρωδιά και πλήθη αερίων.

ΠΗΓΗ